Media

<Kawka> 15-letni żołnierz Armii Krajowej

Nasz Klient w 1943 r. w wieku 15 lat został zwerbowany do Armii Krajowej, której działalność wspierał poprzez potajemne wynoszenie elementów broni palnej z fabryki. W wyniku dekonspiracji, został zmuszony do ucieczki z rodzinnego miasta. Kierownictwo AK skierowało go wówczas do Oddziału partyzanckiego Antoniego Hedy ps. Szary i Zygmunta Kiepas ps. Krzyk, wchodzącego w skład zgrupowania AK Jana Piwnika ps. Ponury, gdzie został zaprzysiężony pod ps. Kawka.

W oddziale partyzanckim, mimo tego, iż był on najmłodszy, jego potencjał został szybko zauważony, w związku z czym, został przydzielony do sekcji minerskiej. Oddział pod dowództwem Antoniego Hedy ps. Szary słynął z największej liczby przeprowadzanych akcji, przy najniższej liczbie strat w ludziach i zaopatrzeniu. Po niedługim czasie, wnioskodawca został mianowany dowódcą grupy dywersyjnej zajmującej się wykonywaniem wyroków śmierci na osobach współpracujących z niemieckim okupantem, które przyczyniały się do brutalnego represjonowania osób cywilnych. Wnioskodawca brał również udział w najważniejszych akacjach sabotażowych oddziału, m.in. nadzorował wysyłanie pociągów z amunicją jadących do Warszawy, w trakcie trwania Powstania Warszawskiego. Za bohaterstwo i niezłomną postawę podczas walk został odznaczony Krzyżem Walecznym Oddziału Partyzanckiego.

Wnioskodawca, w związku z działalnością w AK został aresztowany w dniu 18  lutego 1945 r. przez funkcjonariuszy PUBP w Radomiu.

Wyrokiem Wojskowego Sądu Okręgowego w Łodzi na sesji wyjazdowej w Radomiu w dniu 31 lipca 1945 r., wnioskodawca został uznany winnym tego, iż ,wstąpił do organizacji ,Armia Krajowa” w kwietniu 1944 roku, a po wyzwoleniu Polski spod okupacji niemieckiej brał udział nadal w tejże organizacji (…)” i wymierzono mu karę 2 lat pozbawienia wolności oraz karę dodatkową w postaci pozbawienia praw publicznych i obywatelskich praw honorowych na okres 1 roku oraz przepadku całego mienia na rzecz Skarbu Państwa.

Nasz Klient został umieszczony w PUBP w Radomiu. Przebywał tam w okresie od dnia 18 lutego 1945 r. do dnia 9 września 1945 r., kiedy żołnierze oddziału partyzanckiego pod dowództwem porucznika Stefana Bembińskiego ps. Harnaś w liczbie ok. 150 ludzi, po wcześniejszym uzgodnieniu z Komendantem Inspektoratu Radomskiego AK, po krótkiej i gwałtownej walce opanowali budynek PUBP w Radomiu i odbili ok. 300 więźniów politycznych, w tym wnioskodawcę.

Wnioskodawca mimo odzyskania wolności, miał świadomość, iż będzie ścigany przez władze komunistyczne, w związku z czym zdecydował się wyjechać na teren Pomorza, gdzie zaangażował się w działalność dywersyjną zrzeszenia Wolność i Niezawisłość. Po niedługim czasie został on zdekonspirowany, w wyniku czego był zmuszony uciekać z kraju. W 1946 r. przedostał się do amerykańskiej strefy okupacyjnej w Berlinie. Na miejscu odbył szkolenie cichociemnych, przygotowujące go do wykonywania zadań specjalnych, a następnie został skierowany do Anglii. W Wielkiej Brytanii pracował w delegaturze WiN pod dowództwem Józefa Maciołek, Kierownika Delegatury Zagranicznej WiN. Ponadto, jako represję za jego działalność niepodległościową, pozbawiono go obywatelstwa polskiego.

Wnioskodawca z uwagi na sytuacje polityczną w kraju, w szczególności długoletnie prześladowania żołnierzy Armii Krajowej, do ojczystego kraju powrócił na krótko dopiero w 1966 r. z uwagi na pogrzeb matki. Do ojczystego kraju mógł podróżować swobodnie dopiero po 1989 r.

tablica-pamieci